lunes, 18 de noviembre de 2013
NATARENTZAT: ATZIZKIAK LANTZEN.
http://www.santurtzieus.com/gelairekia/ariketak/1b/lexi/liburuen_prezioa.htmhttp://www.santurtzieus.com/gelairekia/ariketak/2/lexi/atzizkiak_5.htmhttp://www.santurtzieus.com/gelairekia/ariketak/2/lexi/hitz_konposatuak_eta_eratorriak_1.htm
NATARENTZAT: LOKAILUAK LANTZEN.
1. Lokailuak: IZAN ERE, ORDEA, NOLANAHI ERE, BERAZ
Saio hau polita da. Veste hori ez dut gogoko.
Zortzi ginen eta bik huts
egin dute. Sei gelditzen dira.
Ez du konponbide errazik.
Interes asko daude jokoan.
Ez du ezer egin. Gauden baino
okerrago ezin gara egon.
2. Lokailuak: HALA ERE, HALABER, ORDEA, BERAZ
Bizikletaz mugitzen zen. Lau kontinente zeharkatu zituen.
Marthalerrek bufalo itxura zuen. Tibetarrek Jak izena eman
zioten.
Jendeak gauza asko eman zizkion. Berak jendearen jaso
zuenaren zati txiki bat baino ez zion eman.
Alaskara Joan zen. Lurmutur
hirira ere Joan zen.
3. Lokailuak: BAIT, -ELA, DENA DEN, BERAZ
Hemen zarata handia dago. Geroxeago hitzegingo dugu.
Batistek esan digu: Pilotu autonomoa izateko azterketa egin
behar da eta baimena atera.
Kontuz horrekin. Oso hauskorra da.
Equipo oso batek 2000 euro inguru balio du. Ekipoa aloka
daiteke.
miércoles, 13 de noviembre de 2013
Natarentzat. http://www.santurtzieus.com. C E F G, A A, G D, B B, D
Denborazko perpausak. -EAN
Denborazko perpausak. BITARTEAN
- Menditik _____________________ belarra zapaltzen du (cuando va)
- Eguzkiak _____________________ bero izaten gara (cuando pega)
- Etxeko lanak _______________________ bizkarreko mina izaten dut (cuando hago)
- Ikastolan ________________ umeak builaka izaten dira (cuando entro)
- Amaiak dirua _______________________ amari eskatzen dio (cuando necesita)
- Txoria alde egin ________________________ pena handia hartu nuen (cuando se escapó)
- Gu _____________________ zuek alde egin duzue (cuando hemos llegado)
- Nire ahotsa ______________________________ negarrez hasi da (cuando ha oído)
- Hiztegia _______________________________ beste bat erosi zuen (cuando se le perdió)
- Praka ______________________________ gorri-gorri jarri da. (cuando se le han roto)
Denborazko perpausak. BITARTEAN
- Kalean musika jo / dantza egin
- Dantza egin / dirua eskatu
- Dirua eskatu / txapela kendu
- Txapela kendu / makurtu
- Makurtu / irribarre egin
- Irribarre egin / hortzak erakutsi
- Hortzak erakutsi / txirula jo ez
|
|
Natarentzat. santurtzieus.com.
AHALERA: hutsuneak bete
- Nahi duzunean________________________ (puedes venir)
-
Kontuz ibili, oso arriskutsua ______________________eta (puede ser)
-
Nekatuta bazaude ______________________ (podemos sentarnos)
-
Gustura ez bazaudete _______________________ (podéis ir)
-
Lo egiteko lekurik ez badaukate, hemen _____________________ (pueden quedarse)
-
Ez utzi hor, ______________________ (que puede romperse el cristal)
-
Gustura ez bazaude, nahi duzunean____________________ (puedes ir)
-
Sentitzen dut, baina ni ________________________ (no puedo ir)
-
_____________________baina apurka-apurka (podéis acercaros)
-
Nahi duzuenean__________________________ (podéis volver)
-
Kontuz ez badabiltza, lanik gabe____________________ (pueden quedarse)
-
Partidu hau irabazten badut, txapeldun_____________________ (puedo ser)
-
Nahi baduzu, nirekin_________________________(puedes venir)
-
Oraintxe bertan irteten bada, garaiz________________________(puede llegar)
-
Nahi duzuenean________________________(podemos empezar)
-
Aste honetan hemen____________________nahi baduzue (podéis quedar)
-
Ziur aski____________________baina ez da erraza izango (pueden arreglarse)
-
Laguntzarik behar baduzue, zuekin_____________________(puedo ir)
-
Nahi baduzu,_________________________(puedes sentarte)
-
Ez jolastu horrekin_______________________eta (puede romperse)
-
Oso zaila da, baina nahi baduzu______________________(podemos intertarlo)
-
Ez ibili horrekin______________________eta (podéis ensuciaros)
-
Batzuetan, gauzak oso konplexuak________________________(pueden ser)
Rakelentzat. http://www.santurtzieus.com.
Esaldiak zuzendu:
-
Nik ez nahi dut.
-
Nor nahi du gehiago?
-
Hori ez du balio.
-
Gu ez dugu joan behar.
-
Jonek ez nahi du gurekin etorri.
-
Zenbat balio du kilo bat?
-
Nork etorri nahi du nirekin? Ni ez.
-
Nor nahi du txikle bat?
-
Nireak dira, baina orain ez dut behar.
Rakelentzat: UKAN aditza lantzen. http://www.santurtzieus.com
Hutsuneak bete. UKAN aditza.
- Nik kafesnea nahi................
- ...................nahi duzu? (ardo)
- Esnerik nahi......................? (zu)
- Nik ez...........................sagarrik nahi; laranjak nahi......................
- Zuk ez........................bananarik nahi; madariak nahi.....................
- Jonek ez....................angularik nahi; txipiroiak nahi..........................
- .......................nahi du gehiago? (nor)
- Nik ere pastelak nahi............................
- Nolakoak nahi............................; luzeak ala laburrak? (zu)
- Guk ez......................tortillarik nahi; kroketak nahi...........................
- Zuek ez.......................garbantzurik nahi; indabak nahi.........................
- Langileek ez.............................grebarik nahi; oporrak nahi....................
- Zer nahi.........................horiek?
- .......................ez dugu kaferik nahi
- ......................arrautza frijituak nahi dituzte (umeak)
- Zer gehiago nahi................................? (zuek)
- Ikusi nahi...............................erantzunak? (zuek)
- Zenbat balio............................honek?
- Zer behar......................, ba? (zuk)
- Aspirina bat behar.........................(nik)
- Zein nahiago.....................; hau ala bestea? (zuek)
- Zer egin nahi.......................ba? (zuk)
- Zenbat egun behar............................(zuk)
- Ez ......................ezer egin nahi (haiek)
- Bulegora itzuli behar......................(nik)
- Nik nahiago..........................behean egon
- Nortzuek etorri nahi....................nirekin?
- Zer hartu nahi...........................? (zuk)
- Zer egin behar...........................ba? (zuek)
- Euskara ikasi behar..........................(nik)
- Zurekin hitz egin behar...................(nik)
- .....................ez du ezer esan nahi (hori)
- Orain euskarazko ariketak egin behar....................(nik)
- Zenbat egun behar...............................(zuk)
Rakelentzat. Angel Errok idatzia. http://31eskutik.com
Adiskidantzak
Angel Erro
Adiskide edo lagun bat
duenak ez daki ongi zer duen. Zer esan nahi ote dugu lagun esaten
dugunean. Orrialdea bete nezake aldeko aipuez, aurkako gutxiez,
adiskidetasuna goraipatzekoa izaten baita gehienetan. Traizioarekin
hainbestetan lotzen den itzulpengintza da adiskidetasunaren alderdi txar
bat, makurrena, behin eta berriz nabarmendu ohi duena: lagun faltsuak
direlakoak.
Polisemia (edo, derragun, anai faltsuak) ere arrisku handia da eta ni aspaldian ohartu naiz «lagun» hitzaren aurpegibitasunak zenbat nahaste sortzen dituen.
Auzitegietan, poliziaren
txosten batean «ez dakit zenbat lagun» «tantos amigos» moduan itzultzen
dutenean amorratu egiten naiz, itzultzaile batek ongi bereizi behar
dituelako (Estatuko Segurtasunaren Indarretan lan egin arren) hitz
polisemiko batek noiz duen adiera bat eta noiz bestea. Nik inoiz ez dut
nahasterik izan.
Iruña-Veleia aferaren
inguruan, euskal filologia ikasi gabekoari argi geldituko zitzaion
«lagun» hitzak adiskide zentzua berandu hartu zuela eta ez oraindik
euskalki guztietan, nahiz eta azkenaldian oso zabalduta egon. Zabalkunde
handia izaten ari da lagunaren beste adiera ere, kazetaritzan batez
ere, «pertsona» erabili behar ez izateko, jatorragoa da inondik inora:
«43 lagun hil dira asteburuan izandako istripuetan», «Guardia Zibilak
sei lagun atxilotu zituen atzo, Bilbon».
Zabalduta egon arren, nik
uste dut bisemia lanbrotsu baten aurrean gaudela. Adiera batek bestea
kutsatzen du. Irudipena dut pertsona batzuk beste batzuk baino errazago
jotzen ditugula laguntzat (adiskide adierarik gabe baina hurbiltasun
moduko bat adierazi nahian). Nago gauza bera gertatzen dela «zendu»
aditz dotore eta ia morfologiaren maisulana denarekin. Jende arrunta
hiltzen da. Pertsona printzipalak zendu egiten dira. Baina hau ez dut
aztertu. Lagun vs pertsona bikotearekin bai egin dut esperimentutxo bat,
guztiz informala eta gezurtagarria:
Ereduzko Prosa Gaur
webguneko bilatzailean item hauek sartu ditut: «lagun + atxilotu»,
«pertsona + atxilotu», «lagun + hil» eta «pertsona + hil». «Lagun» eta
«pertsona» hitzaren arteko aukeraketa estilistikoa izan daiteke, baina,
egiaztatu ahal izan dudanagatik, ez da hala; bestela «hil» eta
«atxilotu» aditzekin maiztasun berdinarekin agertuko lirateke. Eta modu
adierazgarrian pertsona baino lagun gehiago atxilotzen dituzte, eta
lagun baino pertsona gehiago hiltzen dira (600 vs 356, eta 2210 vs
1546). Ez dut nik hemen zertan azaldu herri honetan nondik heldu den
atxilotutako eta presoekiko atxikimendua.
Euskararen barneko ñabardura zelakoan nengoen, harik eta ingelesezko txio bat,
euskaldun batek idatzia, ikusi dudan arte: «How could I explain that
today 40 friends are being taken to trial for our political activity? We
want them home #libre». Urrian atxiloturiko 40 lagun edo adiskideez ari da. Suposatzen dut txioaren egileak friend,
adiskide moduan darabilela eta bikain iruditzen zait. Baina une batean
burutik pasa zait zer esan nahi ote dugun lagun esaten dugunean eta
blogeko sarrera hau idazteko aitzakia eman dit. Gracias, amigo.
lunes, 11 de noviembre de 2013
domingo, 10 de noviembre de 2013
Aditzak: IZAN eta UKAN
Ariketak,
Ea formulario hau ongi erantzuten duzun.
Nik arropa garbituko ...
Roberto artzaina izango ...
Zuk telebista ikusiko ...
Bihar ostarteak egongo ...
Gu kanpaldira joango ...
Zuek etxeko lana egingo ...
Tenperaturak berdin jarraituko dugu.
ongi
gaizki
Bob esponja oso dibertigarria dira.
ongi
gaizki
Eguraldi txarra egingo dago.
ongi
gaizki
Ni Donostian egongo zara.
Ongi
gaizki
Ea formulario hau ongi erantzuten duzun.
Nik arropa garbituko ...
Roberto artzaina izango ...
Zuk telebista ikusiko ...
Bihar ostarteak egongo ...
Gu kanpaldira joango ...
Zuek etxeko lana egingo ...
Tenperaturak berdin jarraituko dugu.
ongi
gaizki
Bob esponja oso dibertigarria dira.
ongi
gaizki
Eguraldi txarra egingo dago.
ongi
gaizki
Ni Donostian egongo zara.
Ongi
gaizki
Suscribirse a:
Entradas (Atom)